26-боб
( باب يستأذن على أمه )
Онасининг олдига изн сўраб кириш ҳақида
1059 - عن علقمة قال : جاء رجل إلى عبد الله قال: « أأستأذن على أمي فقال : ما على كل أحيانها تحب أن تراها.
1059. Алқамадан ривоят қилинди:
«Бир киши Абдуллоҳнинг олдига келиб «Онамнинг олдиларига кириш учун ҳам изн сўрашим керакми?» деб сўради. У «Нима, уни ҳар қандай ҳолатида ҳам кўришни хоҳлайсанми?» деди».
Шарҳ:
Гарчи бир уйда яшаса ҳам онасининг олдига кирмоқчи бўлган фарзанд ундан изн сўраб кириши лозим. Акс ҳолда, ўзи истамаган ҳолатга рўбарў бўлиб қолиши мумкин. Ўз онасининг ва маҳрамларининг олдиларига киришларида ҳам улардан рухсат сўраб кириш керак. Расулуллоҳ (с.а.в.)дан бир киши «Онам ҳузурига ҳам ундан рухсат сўраб кираманми?» деганида ул зот (с.а.в.) «Ҳа», деб жавоб бердилар. У «У билан битта уйда яшайман-ку?» деди. Пайғамбаримиз (с.а.в.) «Ундан изн сўрагин, ахир уни яланғоч ҳолда кўришни хоҳламайсан-ку», дедилар[1].
Бундан ташқари бошқа хонадонга кирмоқчи бўлган шахс ҳам, хонадон соҳибларига салом бериб, улардан рухсат сўраб кирмоқлиги Исломий одоблардандир. Агар изн берилса, киради. Изн берилмаса, кирмасдан ортига қайтади. Бу ҳақда Аллоҳ таоло шундай марҳамат қилади:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّىٰ تَسْتَأْنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَىٰ أَهْلِهَا ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ . فَإِن لَّمْ تَجِدُوا فِيهَا أَحَدًا فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتَّىٰ يُؤْذَنَ لَكُمْ وَإِن قِيلَ لَكُمُ ارْجِعُوا فَارْجِعُوا هُوَ أَزْكَىٰ لَكُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ.
«Эй иймон келтирганлар! Ўз уйларингиздан бошқа уйларга то изн сўрамагунингизча ва уларнинг аҳлига салом бермагунингизчакирманг! Ана шундай қилмоғингиз сиз учун яхшидир, шоядки, эсласангиз.Бас, агар у(уй)ларда бирортани топмасангиз, то сизга изн берилмагунча уларга кирманг! Агар сизгақайтинг, дейилса, бас, қайтинг, ўша сиз учун покдир. Аллоҳ нима амал қилаётганингизни ўта билгувчидир».[2]
Чунки бегона хонадонга изн сўраб, салом бериб кирилсагина турли ноқулай ҳолатларнинг олди олинган бўлади. Изн сўрамай кирган одам уй эгаларининг ноқулай ҳолда турганларини кўриб қолса, гуноҳ бўлади. Икки томон ҳам хижолатга тушади. Баъзи ҳолларда уйда аёл киши ёлғиз бўлиши мумкин, устига бегона эркак кириб келса, фитна чиқиши ҳам мумкин. Демак ҳар доим ҳушёр бўлишимиз керак экан.
Ҳадисдан олинадиган фойдалар:
1060 - مسلم بن نذير يقول : سأل رجل حذيفة فقال: أستأذن على أمي فقال: إن لم تستأذن عليها رأيت ما تكره.
1060. Муслим ибн Назирдан ривоят қилинади:
«Бир киши Ҳузайфадан «Онамнинг олдига киришга ҳам изн сўрашим керакми?» деб сўради. Шунда у «Агар унинг ҳузурига изн сўрамай кирсанг, ўзинг ёқтирмаган нарсани кўриб қолишинг мумкин», деб жавоб берди».
Шарҳ:
Бу ҳадис шарифда ҳам олдинги ҳадис маъноси такрорланмоқда.
1061 - عن موسى بن طلحة قال : دخلت مع أبي على أمي فدخل فاتبعته فالتفت فدفع في صدري حتى أقعدني على استي ثم قال: أتدخل بغير إذن.
1061. Мусо ибн Талҳадан ривоят қилинади:
«Отам билан бирга онам ҳузурларига кираётгандим. Отам кирди, мен ҳам ортларидан эргашдим. У ортига ўгирилиб қарадида, кўксимга бир туртиб, мени орқам билан ерга ўтирғизиб қўйди, сўнг «Изн сўрамай кирмоқчимисан?» деди».
Шарҳ:
Демак отаси билан бирга бўлган вақтда ҳам онанинг ҳузурига кирмоқчи бўлса, отасидан ёки ичкаридаги онасидан киришга изн сўраш лозим экан.
Ҳадисдан олинадиган фойдалар:
Фарзанд тарбиясида изн сўрашнинг муҳим аҳамият касб этиши.
26-07-2018 Hits:6450
26 июль куни АҚШ Тинчлик институтининг Марказий Осиё ва Афғонистон дастурлари бўйича директори Скот Ворден, АҚШ тинчлик институтининг катта илмий... Batafsil...
26-07-2018 Hits:6399
Давлатимиз раҳбари 2016 йил 18 октябрда Ислом ҳамкорлик ташкилоти Ташқи ишлар вазирлари кенгаши 43-сессиясининг очилиш маросимида Самарқанддаги Имом Бухорий ёдгорлик... Batafsil...
25-07-2018 Hits:6408
2018 йил 24 июль куни Самарқанд давлат университетида ИБХИТМ ҳамкорлигида АҚШ Глобал илмий нашрлар директори Парвиз Моривидж ва Нью‑Йорк Бингемтон... Batafsil...
23-07-2018 Hits:6645
20 июль куни Ўзбекистон Республикаси Вазирлар маҳкамаси ҳузуридаги Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марказининг мажлислар залида “Имом Бухорийга муносиб авлод бўлайлик”... Batafsil...
16-07-2018 Hits:6204
15 июлъ куни Ҳиндистон Ислом Маданияти маркази раҳбари Cиражуддин Қуреший Имом Бухорий мажмуасига ташриф буюрди. Меҳмонни Имом Бухорий халқаро илмий‑тадқиқот... Batafsil...
20-07-2018 Hits:6584
Президент Шавкат Мирзиёев Ядро физикаси институтида Фанлар академияси ва илмий-тадқиқот институтлари вакиллари, академиклар, олимлар, ёш тадқиқотчилар билан мулоқот қилди. Мамлакатимизда... Batafsil...
06-07-2018 Hits:5338
Жорий йилнинг 1–5 июлъ кунларида Малайзия Республикасида бўлиб ўтган “Қўлёзмалар ва тарихий ҳужжатларга бағишланган иккинчи халқаро конференция” ва “Қўлёзмаларни ўрганиш усуллари”... Batafsil...
04-07-2018 Hits:5383
2018 йил 3-июль куни Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази вакиллари ва Малайзия ислом илмлари университети ректори профессор, Датоъ Муса Аҳмад... Batafsil...
27-06-2018 Hits:4284
Олдин хабар берганимиздек, Марказ илмий ходимларидан 3 нафари – О.Муҳаммадиев (Илмий котиб), Т.Эвадуллаев (Диний-маърифий тадбирлар бўлими бошлиғи) ва Й.Исаев. (Қўлёзмалар... Batafsil...
17-07-2018 Hits:5605
Жорий йилнинг 16 июль куни Ўзбекистон мусулмонлари идорасида Ҳиндистон ислом маданияти маркази директори Сиражуддин Қурайши билан учрашув бўлиб ўтди. Мартабали... Batafsil...
17-07-2018 Hits:1675
Посольством Узбекистана в Малайзии ведется активная работа по продвижению инициатив и предложений президента республики, озвученных на Первом саммите ОИС по... Batafsil...
04-06-2018 Hits:3183
Туркиянинг Dirilispostasi.com номли интернет нашрида жорий йилнинг 4 июн куни бир гуруҳ туркиялик профессор ва докторлардан иборат делегациянинг Самарқандга, хусусан,... Batafsil...