Videos
Map
books center
Gallery
The guests

Mehmonlar

Яндекс.Метрика

ҲАЖ КИТОБИ (9-қисм)

Category: Мунозара
Created on 11 July 2018 Hits: 3830

Иҳсор

Иҳсор – эҳромдаги кишининг ҳаж ёки умра амалини касаллик, душман пайдо бўлиши каби сабаблар туфайли тамомлай олмаслигидир.

Ҳаж ва умра учун эҳром боғлаган кишини Байтуллоҳга етишдан тўсиб қолса ёки касаллик сабабли Байтуллоҳга етиб боролмаса, эҳромдан чиқиши жоиз.

Бундай одамга айтилади: “Ҳарамда сўйиш учун бир қўй юборасан ва ана ўша қўйни юбораётган кишига маълум бир кунда сўйишни тайин қилиб ваъда оласан. Ваъда қилинган кундан сўнг эҳромдан чиқасан”. Қўй Ҳарамга сўйиш учун юборилади. Чунки иҳсор туфайли оқизилган қон қурбат, яъни ибодат ҳисобланади.

Иҳсор қурбонлигини фақатгина Ҳарамда сўйиш жоиз ва уни ҳайит кунидан олдин сўйишга Имом Абу Ҳанифа фатво берган. Чунки у каффорат қурбонлиги ҳисобланади. Шунинг учун, ундан ейиш дуруст эмас. Бу масала бошқа каффоратлар каби замонга эмас, балки маконни хослаш билан кифоя қилинади.

Мутъа ва Қиронда бўлган қурбонлик каффорат эмас, балки шукр қурбонлиги ҳисобланади.

Ҳаж эҳромидан бўлган киши иҳсор туфайли эҳромдан чиқса, унга ҳам ҳаж, ҳам умра қазосини бажариш лозим бўлади. Абдуллоҳ ибн Аббос ва Абдуллоҳ ибн Умар (р.а.)дан ҳам худди шундай ривоят мавжуд. Ҳажнинг қазоси бажарилиши лозим бўлишининг сабаби, шуруъда ҳаж саҳиҳ ҳолда эди. Умранинг қазоси адо этилишига сабаб эса бу ўринда умра бўлмай қолган ҳажнинг ҳукмида бўлганидир.

Умра эҳромидан бўлган киши эса иҳсор ҳолатида бўлса, фақат умранинг қазосини бажариши лозим. Ҳанафий уламоларига кўра, умрадан ҳам иҳсор бўлади.

Қирон ҳажида бўлган киши иҳсорда бўлса, унга бир ҳаж ва икки умра қазоси лозим бўлади. Бир ҳаж ва бир умра юқорида зикр қилганимиз сабабли, аммо иккинчи умра шуруъ қилишда саҳиҳ бўлган умрадан чиққани учундир.

Иҳсорнинг кетиши

Қурбонлик сўйишдан аввал иҳсор зоил бўлса ва натижада, ҳаж ва қурбонликнинг ҳар иккисини бажаришга қодир бўлса, ҳажни давом эттириши лозим. Зеро, мақсадни амалга оширишга бўлган имкониятнинг вақти ўтмасдан олдин ўртадаги монелик йўқ бўлади.

Иҳсорнинг чегараси

Арафотда вуқуф қилишга ва тавоф қилишга қодир бўлган кимса ёки вуқуф қилгандан сўнг иҳсор қилинган киши муҳсар дейилмайди.

Арафотда туришнинг ўтиб кетиш ҳукми

Ҳаж учун эҳромга кирган одам ҳайит куни тонги отгунга қадар Арафот вуқуфини адо қилмаса, ҳажни ўтказиб юборган ҳисобланади. Чунки, вуқуфнинг вақти ҳайит кунининг тонгига қадар давом этади. Шундан экан, бу одам умра эҳромидан чиққан бўлиб, келаси йили ҳажнинг қазосини бажариш унинг зиммасига вожиб бўлади. Билъакс, қон чиқариш вожиб бўлмайди. Бунинг далили Пайғамбаримиз (с.а.в.)нинг: “Кимки тавоф кечасини (вуқуф қилмай) ўтказиб юборса, демак, ҳажини ўтказиб юборибди. Бас, у одам умра эҳромидан чиққан бўлур”, деган ҳадисларидир. 

Умранинг кароҳият вақтлари

Умра амалларини бажариш вақти ўтиб кетмайди ва йилнинг беш кунидан ташқари ҳар қандай вақтда бажариш мумкин. Умрани Арафа, ҳайит ва ташриқ кунлари бажариш макруҳ. Бу ибн Аббос ҳамда Ойиша онамиз (р.а.)дан ривоят қилинган. Оиша (р.а.) юқорида зикр қилинган беш кунда Умра қилишни қабиҳ кўрар эдилар. Бунга асосий сабаб юқоридаги беш кун Ҳаж кунлари деб тайин қилинганидир.

Умра қилиш – суннат. Бошқа қарашга кўра, умра қилиш – суннати муаккада.

Ҳадий

Ҳадий шаръий истилоҳда туя, сигир ва қўй сингари ҳайвонларни Ҳарамга қурбонлик қилиш учун атамоқдир.

Ҳажда сўйиладиган ҳайвонлар уч хил: 1. Туя. 2. Сигир. 3. Қўй.

Сўйиладиган ҳайвонлар ҳар қандай айб ва нуқсондан холи бўлиши шарт.

Нафл ҳадий, мутъа ва қирон учун сўйилган ҳайвон гўштидан кишининг ўзи ҳам ейиши мумкин. Чунки у – ибодат ҳажи. Қурбонлик гўшт ўрнида бўлиб, ундан ейиш мумкин.

Нафл ҳадий, мутъа ва қирон фақат қурбон ҳайити куни сўйилиши керак. Унинг гўштидан Ҳарам ёки бошқа жой мискинларига садақа қилиш мумкин. Зеро, садақа Аллоҳга яқинликдир. Ҳар бир фақирга садақа қилиш Аллоҳга яқинликдир. Улар Ҳарамнинг мискинлари бўладими, бошқа жой мискинлари бўладими – фарқи йўқ.

Абу Бакр Розий. ТУҲФАТУ-Л-МУЛУК китобидан.
ИБХИТМ Матбуот хизмати
INTERNATIONAL RELATIONS
Popular materials
Imam Bukhari saboqlari journal
News
  • 1
  • 2
  • 3
TRAINING  OF AMERICAN  AND  UZBEK  RESEARCHERS

TRAINING OF AMERICAN AND UZBEK RESEA…

27-07-2018 Hits:1443

The seminar training was organized in cooperation with the Imam Bukhari International Scientific Research Center  and the US Institute of... Batafsil...

ИБХИТМ ВА АҚШ ТИНЧЛИК ИНСТИТУТИ ҲАМКОРЛИГИДА СЕМИНАР-ТРЕНИНГ ЎТКАЗИЛДИ

ИБХИТМ ВА АҚШ ТИНЧЛИК ИНСТИТУТИ ҲАМКОРЛИ…

26-07-2018 Hits:5433

26 июль куни АҚШ Тинчлик институтининг Марказий Осиё ва Афғонистон дастурлари бўйича директори Скот Ворден, АҚШ тинчлик институтининг катта илмий... Batafsil...

Самарқанд гавҳари

Самарқанд гавҳари

26-07-2018 Hits:5447

Давлатимиз раҳбари 2016 йил 18 октябрда Ислом ҳамкорлик ташкилоти Ташқи ишлар вазирлари кенгаши 43-сессиясининг очилиш маросимида Самарқанддаги Имом Бухорий ёдгорлик... Batafsil...

ИБХИТМ ва СамДУ ҳамкорлигида халқаро семинар‑тренинг бўлиб ўтди

ИБХИТМ ва СамДУ ҳамкорлигида халқаро сем…

25-07-2018 Hits:5543

2018 йил 24 июль куни Самарқанд давлат университетида ИБХИТМ ҳамкорлигида АҚШ Глобал илмий нашрлар директори Парвиз Моривидж ва Нью‑Йорк Бингемтон... Batafsil...

Имом Бухорийга муносиб авлод бўлайлик

Имом Бухорийга муносиб авлод бўлайлик

23-07-2018 Hits:5584

20 июль куни Ўзбекистон Республикаси Вазирлар маҳкамаси ҳузуридаги Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марказининг мажлислар залида “Имом Бухорийга муносиб авлод бўлайлик”... Batafsil...

Ҳиндистон Ислом Маданияти маркази раҳбари Имом Бухорий халқаро илмий тадқиқот марказига ташриф буюрди.

Ҳиндистон Ислом Маданияти маркази раҳбар…

16-07-2018 Hits:5287

15 июлъ куни Ҳиндистон Ислом Маданияти маркази раҳбари Cиражуддин Қуреший Имом Бухорий мажмуасига ташриф буюрди. Меҳмонни Имом Бухорий халқаро илмий‑тадқиқот... Batafsil...

Илмий ишланмаларни қўллаб-қувватлаш учун 100 миллион доллар грант ажратилади

Илмий ишланмаларни қўллаб-қувватлаш учун…

20-07-2018 Hits:5610

Президент Шавкат Мирзиёев Ядро физикаси институтида   Фанлар академияси ва илмий-тадқиқот институтлари вакиллари, академиклар, олимлар, ёш тадқиқотчилар билан мулоқот қилди.  Мамлакатимизда... Batafsil...

Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази билан Саудиядаги “Сунна ва турос ан-набавий маркази” ўртасида илмий-тадқиқот ва қўлёзмаларни ўрганиш бўйича ҳамкорлик ишлари йўлга қўйилди

Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марк…

06-07-2018 Hits:4611

Жорий йилнинг 1–5 июлъ кунларида Малайзия Республикасида бўлиб ўтган “Қўлёзмалар ва тарихий ҳужжатларга бағишланган иккинчи халқаро конференция” ва “Қўлёзмаларни ўрганиш усуллари”... Batafsil...

МАЛАЙЗИЯ ИСЛОМ ИЛМЛАРИ УНИВЕРСИТЕТИ (USIM) ВА ИБХИТМ ЎРТАСИДА ХАЛҚАРО АЛОҚАЛАРНИ ЎРНАТИШ БЎЙИЧА КЕЛИШУВ БИТИМИ ИМЗОЛАНДИ

МАЛАЙЗИЯ ИСЛОМ ИЛМЛАРИ УНИВЕРСИТЕТИ (USI…

04-07-2018 Hits:4563

2018 йил 3-июль куни Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази вакиллари ва Малайзия ислом илмлари университети ректори профессор, Датоъ Муса Аҳмад... Batafsil...

МАРКАЗ ИЛМИЙ ХОДИМЛАРИ ХАЛҚАРО ҚЎЛЁЗМАЛАРНИ ЎРГАНИШ ЎҚУВЛАРИДА

МАРКАЗ ИЛМИЙ ХОДИМЛАРИ ХАЛҚАРО ҚЎЛЁЗМАЛА…

27-06-2018 Hits:3815

  Олдин хабар берганимиздек, Марказ илмий ходимларидан 3 нафари – О.Муҳаммадиев (Илмий котиб), Т.Эвадуллаев (Диний-маърифий тадбирлар бўлими бошлиғи) ва Й.Исаев. (Қўлёзмалар... Batafsil...

Ҳиндистон ислом маркази директори: ҳамкорлик алоқалари юксак натижа беражак

Ҳиндистон ислом маркази директори: ҳамко…

17-07-2018 Hits:4860

Жорий йилнинг 16 июль куни Ўзбекистон мусулмонлари идорасида Ҳиндистон ислом маданияти маркази директори Сиражуддин Қурайши билан учрашув бўлиб ўтди. Мартабали... Batafsil...

ОЛИМ ВА ПРОФЕССОРЛАРНИНГ УЧРАШУВ ЖОЙИ САМАРҚАНД БЎЛДИ

ОЛИМ ВА ПРОФЕССОРЛАРНИНГ УЧРАШУВ ЖОЙИ СА…

04-06-2018 Hits:2765

Туркиянинг Dirilispostasi.com номли интернет нашрида жорий йилнинг 4 июн куни бир гуруҳ туркиялик профессор ва докторлардан иборат делегациянинг Самарқандга, хусусан,... Batafsil...