Videos
Map
books center
Gallery
The guests

Mehmonlar

Яндекс.Метрика

НАМОЗНИНГ АРКОНЛАРИ(9-қисм)

Category: Мунозара
Created on 28 February 2018 Hits: 4182

(8-қисм)Узрли кишининг намози

Бемор тик туриб намоз ўқишга ожиз бўлса, рукуъ ва саждаларни қилиш шарти билан ўтириб ўқийди. Агар рукуъ ва саждага ҳам қодир бўлмаса, ўтириб, имо-ишора билан ўқийди. Бунда саждани рукуъга қараганда пастроқ қилади.

Саждада бошини ерга қўя олмайдиган киши бирон нарсани баланд қилиб қўйиб, ўшанга сажда қилади. Пайғамбаримиз (с.а.в.) дедилар: “Касал киши туриб ўқийди, агар унга қодир бўлмаса, ўтириб ўқийди. Унга ҳам қодир бўлмаса, имо-ишора билан ўқийди, унга ҳам қодир бўлмаса Аллоҳ таоло унинг узрини қабул қилишга ҳақлироқдир”.

Ўтириб ўқишга ҳам қодир бўлмаган инсон иккала оёғини қибла томонга узатиб, орқаси билан ётади ва ишора билан рукуъ ва сажда қилади. Ёнбошлаб ётса ва юзи қиблага қараган бўлса, шу ҳолатда ишора қилиб ўқиса, жоиз. Аммо афзали юқорида келтирилганидир. Чунки ибодат “Тоқатларинг етгунга қадар Аллоҳдан қўрқинглар”  оятига мувофиқ тоқатга кўра бўлади. Боши билан ҳам ишора қилишга қудрати етмаса, (узрли бўлгани учун) бу инсондан намоз вақтинча кечиктириб турилади. Лекин тузаладиган бўлса, унинг бўйнидан ҳеч ҳам намоз соқит бўлмайди. Шунингдек, у бошидан бошқа, яъни кўзи, қалби ва қоши каби аъзолари билан ишора қилиб намоз ўқиш жоиз эмас.

 Фақатгина қоим туришга қодир бўлса

Агар тик туришга қодир бўлса-ю, лекин рукуъ ва сужудга қодир бўлмаса, қиём шарт бўлмайди, балки ўтириб ишора билан ёки тик туриб ўқийди. Аммо биринчиси, яъни ўтириб ишора билан ўқиш афзалдир.

 Намоз ўқиб турган пайтда бетоб бўлиш

Кимки намоз ўқиб турган бир пайтда бемор бўлиб қолса, тоқати етгунига қараб намозини давом эттиради.

Касаллик сабаб ўтириб намоз бошлаб, сўнг саломат бўлиб қолган инсон келган еридан тик туриб намозини давом эттиради.

Намознинг бир қисмини ишора билан ўқиган одам, ибодати давомида соғайиб кетса, намозни бошқатдан ўқийди.

Узрли киши намозни қазо қилиши

Бир одам ҳушидан кетиб, бу ҳолат бир кеча-кундуз ёки ундан озроқ давом этса, ўзига келгандан сўнг намозлари қазосини ўқиб беради. Аммо агар бешта намоздан кўпроғи қазо бўлган бўлса, ҳеч бирини ўқимайди. Бу ҳукм истеҳсон жиҳатдандир. Қиёсга кўра, комил намоз вақтини беҳушлик тўла эгаллаган бўлса, ҳеч қайсисини қазо қилиб ўқимайди. Бу ҳукм ухлаб қолган кишига тааллуқли эмас. Чунки у қазо қилиб ўқийди.

Бемор соғломлик пайтида ўтган намозлари қазосини ҳолатига қараб ўқийди, аммо соғлом инсон бетоблик дамларида ўқимай қолган намозларини тўлиқ ўқийди.

 Қазо намозларини ўқиш

Кимки бир намозни ўтказиб юборса, ёдига тушган заҳоти, вақти кирган намоздан аввал ўқийди.

Вақти кирган фарз намозининг вақти ўтиб кетиши ёки у кароҳият вақтига тушиб қолиши ёки янги ва эски қазо намозларининг сони олтита бўлишидан қўрқса, бундан мустасно.

Вақти ўтиб қазо бўлган олтита намоздан бирини ўқиса, тартиб яна ўз ўрнига қайтади.

Агар қазо намозлар олтитадан ортиб кетса, тартибга риоя қилинмайди. Бу ҳолатда қазо намозларининг орасидаги тартиб соқит бўлади ва вақти кирган намоз аввал ўқилади.

 

Азондан сўнг масжиддан чиқиш

Масжидга кирганидан сўнг азон айтилган одамнинг намоздан аввал у ерни тарк этиши макруҳ. Имом ва муаззин бундан мустасно. Чунки улар ўз жамоатига боришга ҳақли. Бундан ташқари, улар фарз намозини ўқиган бўлиши ҳам мумкин. Бундай ҳолда уларга масжиддан чиқишга рухсат берилади.

Аммо чиқмасдан туриб иқомат айтилса, пешин ва хуфтон намозларида нафл ният қилган ҳолатда имомга иқтидо қилади. Бошқа аср ва бомдоддан кейин нафл ўқиш макруҳлиги, шомда эса яна бир ракаат йўқлиги сабаб масжиддан чиқиб кетади.

 

Бомдод намозига қомат айтиш билан икки ракаат суннат намозини ўқиш

Имом бомдод намозини ўқиб турган вақтида бирор киши кириб келса, агарчи имом билан бир ракаат намоз ўтиб кетишидан қўрқса ҳам, суннат намозини масжиднинг ташқарисида ўқийди, сўнг имомга иқтидо қилади. Аммо икки ракаат ўтиб кетишидан қўрқса, суннатни ўқимайди ва имомга эргашади. Кейин, суннат намозини қазо қилиб ҳам ўқимайди.

Пешиннинг суннатини қазо қилиш

Пешиннинг суннати юқорига зикри ўтган мазкур иккила ҳолатда ҳам ўқилмайди. Лекин қазо ўқилади. Бу масала суннат намозлари бобида тўлиқ ёритилган. 

Абу Бакр Розий. ТУҲФАТУ-Л-МУЛУК. А.Муҳиддинов таржимаси.
Имом Бухорий халқаро маркази, 2016 йил. -Б.107-110
INTERNATIONAL RELATIONS
Popular materials
Imam Bukhari saboqlari journal
News
  • 1
  • 2
  • 3
TRAINING  OF AMERICAN  AND  UZBEK  RESEARCHERS

TRAINING OF AMERICAN AND UZBEK RESEA…

27-07-2018 Hits:1443

The seminar training was organized in cooperation with the Imam Bukhari International Scientific Research Center  and the US Institute of... Batafsil...

ИБХИТМ ВА АҚШ ТИНЧЛИК ИНСТИТУТИ ҲАМКОРЛИГИДА СЕМИНАР-ТРЕНИНГ ЎТКАЗИЛДИ

ИБХИТМ ВА АҚШ ТИНЧЛИК ИНСТИТУТИ ҲАМКОРЛИ…

26-07-2018 Hits:5433

26 июль куни АҚШ Тинчлик институтининг Марказий Осиё ва Афғонистон дастурлари бўйича директори Скот Ворден, АҚШ тинчлик институтининг катта илмий... Batafsil...

Самарқанд гавҳари

Самарқанд гавҳари

26-07-2018 Hits:5447

Давлатимиз раҳбари 2016 йил 18 октябрда Ислом ҳамкорлик ташкилоти Ташқи ишлар вазирлари кенгаши 43-сессиясининг очилиш маросимида Самарқанддаги Имом Бухорий ёдгорлик... Batafsil...

ИБХИТМ ва СамДУ ҳамкорлигида халқаро семинар‑тренинг бўлиб ўтди

ИБХИТМ ва СамДУ ҳамкорлигида халқаро сем…

25-07-2018 Hits:5543

2018 йил 24 июль куни Самарқанд давлат университетида ИБХИТМ ҳамкорлигида АҚШ Глобал илмий нашрлар директори Парвиз Моривидж ва Нью‑Йорк Бингемтон... Batafsil...

Имом Бухорийга муносиб авлод бўлайлик

Имом Бухорийга муносиб авлод бўлайлик

23-07-2018 Hits:5584

20 июль куни Ўзбекистон Республикаси Вазирлар маҳкамаси ҳузуридаги Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марказининг мажлислар залида “Имом Бухорийга муносиб авлод бўлайлик”... Batafsil...

Ҳиндистон Ислом Маданияти маркази раҳбари Имом Бухорий халқаро илмий тадқиқот марказига ташриф буюрди.

Ҳиндистон Ислом Маданияти маркази раҳбар…

16-07-2018 Hits:5286

15 июлъ куни Ҳиндистон Ислом Маданияти маркази раҳбари Cиражуддин Қуреший Имом Бухорий мажмуасига ташриф буюрди. Меҳмонни Имом Бухорий халқаро илмий‑тадқиқот... Batafsil...

Илмий ишланмаларни қўллаб-қувватлаш учун 100 миллион доллар грант ажратилади

Илмий ишланмаларни қўллаб-қувватлаш учун…

20-07-2018 Hits:5610

Президент Шавкат Мирзиёев Ядро физикаси институтида   Фанлар академияси ва илмий-тадқиқот институтлари вакиллари, академиклар, олимлар, ёш тадқиқотчилар билан мулоқот қилди.  Мамлакатимизда... Batafsil...

Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази билан Саудиядаги “Сунна ва турос ан-набавий маркази” ўртасида илмий-тадқиқот ва қўлёзмаларни ўрганиш бўйича ҳамкорлик ишлари йўлга қўйилди

Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марк…

06-07-2018 Hits:4610

Жорий йилнинг 1–5 июлъ кунларида Малайзия Республикасида бўлиб ўтган “Қўлёзмалар ва тарихий ҳужжатларга бағишланган иккинчи халқаро конференция” ва “Қўлёзмаларни ўрганиш усуллари”... Batafsil...

МАЛАЙЗИЯ ИСЛОМ ИЛМЛАРИ УНИВЕРСИТЕТИ (USIM) ВА ИБХИТМ ЎРТАСИДА ХАЛҚАРО АЛОҚАЛАРНИ ЎРНАТИШ БЎЙИЧА КЕЛИШУВ БИТИМИ ИМЗОЛАНДИ

МАЛАЙЗИЯ ИСЛОМ ИЛМЛАРИ УНИВЕРСИТЕТИ (USI…

04-07-2018 Hits:4563

2018 йил 3-июль куни Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази вакиллари ва Малайзия ислом илмлари университети ректори профессор, Датоъ Муса Аҳмад... Batafsil...

МАРКАЗ ИЛМИЙ ХОДИМЛАРИ ХАЛҚАРО ҚЎЛЁЗМАЛАРНИ ЎРГАНИШ ЎҚУВЛАРИДА

МАРКАЗ ИЛМИЙ ХОДИМЛАРИ ХАЛҚАРО ҚЎЛЁЗМАЛА…

27-06-2018 Hits:3815

  Олдин хабар берганимиздек, Марказ илмий ходимларидан 3 нафари – О.Муҳаммадиев (Илмий котиб), Т.Эвадуллаев (Диний-маърифий тадбирлар бўлими бошлиғи) ва Й.Исаев. (Қўлёзмалар... Batafsil...

Ҳиндистон ислом маркази директори: ҳамкорлик алоқалари юксак натижа беражак

Ҳиндистон ислом маркази директори: ҳамко…

17-07-2018 Hits:4859

Жорий йилнинг 16 июль куни Ўзбекистон мусулмонлари идорасида Ҳиндистон ислом маданияти маркази директори Сиражуддин Қурайши билан учрашув бўлиб ўтди. Мартабали... Batafsil...

ОЛИМ ВА ПРОФЕССОРЛАРНИНГ УЧРАШУВ ЖОЙИ САМАРҚАНД БЎЛДИ

ОЛИМ ВА ПРОФЕССОРЛАРНИНГ УЧРАШУВ ЖОЙИ СА…

04-06-2018 Hits:2765

Туркиянинг Dirilispostasi.com номли интернет нашрида жорий йилнинг 4 июн куни бир гуруҳ туркиялик профессор ва докторлардан иборат делегациянинг Самарқандга, хусусан,... Batafsil...